De voorbije maanden hebben we het veel gehad over PED en het daaruit voortgevloeide WBDA. In deze blog zetten we aan de hand van een visuele workflow uiteen hoe je als bedrijf om moet gaan met WBDA.

Allereerst dien je te onderzoeken of WBDA voor jou van toepassing is. Dat is het alleen als je leidingen of vaten hebt of gebruikt met een ontwerpdruk van meer dan 0,5 bar. Als dit het geval is, moet je onderzoeken of je assets onder keur- of zorgplicht vallen. Weet je dit al en is die classificatie uitgevoerd volgens de meest recente versie van het WBDA, uit 2016, dan kan je de inspectie uit gaan of laten voeren op basis van de voorgeschreven regels. Is de classificatie niet volgens WBDA 2016 gedaan, dan moet je nog een classificatie uitvoeren op de wijzigingen van het WBDA. Vervolgens moet je statusdocumenten opstellen voor alle assets die van zorg naar keurplicht zijn gegaan. Als je dit voltooid hebt kan je de inspectie gaan of laten uitvoeren. 

Benodigde data

Indien je überhaupt nog niet wist of je assets onder keur- of zorg vallen, moet je dit onderzoeken. Belangrijk hiervoor is dat je van de assets alle benodigde data, zoals

• Druk
• Diameter
• Volume
• Medium
• Unieke tagnummers 

op orde hebt.

Dit is nodig om de classificatie uit te voeren. Heb je deze niet, dan moet je deze eerst verzamelen. Dit vind je in de documentatie of door de ontbrekende data in het veld te gaan verzamelen. Uit de classificatie blijkt vervolgens of je assets onder keur- of zorgplicht vallen. In het geval van keurplicht ben je verplicht om deze assets te laten inspecteren volgens de geldende richtlijnen. Als je zorgplichtig blijkt te zijn, wordt het aangeraden om onderhoud uit te voeren op basis van een risico-onderbouwing die je zelf kunt uitvoeren.

Belangrijk is dat je vervolgens je onderhoud- en inspectie op een goede manier vastlegt, zodat je altijd kan aantonen welk(e) onderhoud en inspecties er gedaan zijn. Vergeet verder niet om jaarlijks te kijken of er nieuwe assets zijn om te classificeren.  

Hoe ziet zo'n risicobeoordeling eruit?

Een risicobeoordeling is een gestructureerde methode om de risico's van een activiteit of proces te beoordelen. In het geval van WBDA gaat het om een risicobeoordeling van de drukapparatuur om te bepalen of deze onder keurplicht of zorgplicht valt. De risicobeoordeling omvat doorgaans de volgende stappen:

• Identificatie van de mogelijke risico's: zoals mechanische schade, corrosie of oververhitting.
• Beoordeling van de kans op een incident: dit wordt gebaseerd op de waarschijnlijkheid van de oorzaken van de risico's.
• Beoordeling van de gevolgen van een incident: zoals persoonlijk letsel, schade aan apparatuur of milieuverontreiniging.
• Bepaling van de risico's: door de kans op een incident te vermenigvuldigen met de gevolgen ervan.
• Evaluatie van de risico's: om te bepalen of de drukapparatuur onder keurplicht of zorgplicht valt.
• Documentatie van de risicobeoordeling: inclusief de beoordeling van de risico's en de beslissing over de keurplicht of zorgplicht.

De exacte methodologie en het formaat van de risicobeoordeling kunnen verschillen per bedrijf en hangen af van de aard van de drukapparatuur en de werkzaamheden waarvoor deze wordt gebruikt. Het is belangrijk om te vermelden dat de risicobeoordeling een dynamisch proces is en periodiek moet worden herzien om te zorgen dat deze nog steeds relevant en accuraat is.

Welke metadata heb je nodig?

Om een risicobeoordeling uit te voeren, moeten de volgende metagegevens over de drukapparatuur bekend zijn:

• Maximaal toegestane druk: deze informatie is nodig om te bepalen of de drukapparatuur onder de keurplicht of zorgplicht valt.
• Inhoud van de apparatuur: deze informatie is nodig om het risico van mogelijke explosies of andere gevaarlijke situaties te beoordelen.
• Bedrijfstemperatuur: deze speelt een cruciale rol bij het bepalen van het risiconiveau.
• Materiaal van de apparatuur: dit heeft invloed op de veiligheid en de levensduur.
• Productiedatum: deze is belangrijk om de levensduur van de apparatuur te bepalen en om te beoordelen of het asset aan vervanging toe is.
• Onderhouds- en inspectierapporten: deze kunnen nuttig zijn om eventuele problemen of risico's te identificeren.

Er zijn nog andere metadata van de drukapparatuur die relevant kunnen zijn voor een risicobeoordeling, zoals:

• Ontwerpnormen: deze zijn belangrijk voor het bepalen van de veiligheid en prestaties.
• Bedrijfsomstandigheden: deze kunnen van invloed zijn op de veiligheid en prestaties. Bijvoorbeeld de omgevingstemperatuur, de locatie van de apparatuur en de wijze van bediening.
• Omgevingsfactoren: zoals trillingen, corrosie, vochtigheid, enz. kunnen van invloed zijn op de veiligheid en levensduur van de drukapparatuur.
• Certificering en keuring: deze zijn belangrijk om de veiligheid en prestaties te waarborgen. Dit omvat onder meer de beoordeling van de apparatuur door een aangemelde instantie, zoals aangegeven in de relevante normen en wetgeving.

Het is belangrijk om een volledige lijst van relevante metagegevens van de drukapparatuur te hebben om een adequate risicobeoordeling uit te kunnen voeren.

De inhoud 

Voorbeelden van inhoud van de apparatuur kunnen zijn:

• Vloeistoffen: zoals brandstoffen, koelvloeistoffen, oliën, chemicaliën, water enz.
• Gassen: zoals perslucht, aardgas, stikstof, zuurstof, koolstofdioxide, enz.
• Stoom: zoals stoomgeneratoren, stoomleidingen, enz.
• Vaste stoffen: zoals bulkopslagtanks voor poeders, granulaten, enz.

De inhoud van de apparatuur is belangrijk bij het beoordelen van de risico's en het bepalen van de juiste veiligheidsmaatregelen. Het is belangrijk om te weten welke stoffen of materialen de apparatuur bevat, hun fysische eigenschappen, zoals druk, temperatuur en hoeveelheid, en hoe ze worden gebruikt of verwerkt in het proces.

Laag en hoog risico

Voorbeelden van inhoud van drukapparatuur met een laag risico zijn bijvoorbeeld waterleidingen, airconditioningsystemen en persluchtketels in kantoren en commerciële gebouwen.

Voorbeelden van inhoud van drukapparatuur met een hoog risico zijn bijvoorbeeld drukvaten die gebruikt worden in de olie- en gasindustrie, chemische fabrieken en de voedsel- en drankenindustrie. Ook drukleidingen voor het transport van aardgas en olie over grote afstanden, of stoomketels in energiecentrales en industriële processen, vallen onder de categorie van apparatuur met een hoog risico.